Te Tamaiti Hei Raukura
E whakahoahoatia anō ana Te Marautanga o Aotearoa kia pai ake te whakaataranga i ngā hiahia o te mātauranga Māori, i ngā wawata o ngā whānau, o ngā hapū me ngā iwi, me te tūnga matua o te reo me te ahurea Māori.
Anei he rauemi e pā ana ki te whakahoutanga.
Ka mārama hoki ki ngā kura me ngā kaiako:
- Kei te whakataki o Te Tamaiti Hei Raukura te aronga ki ngā akoranga kāore e taea te waiho mō te tūpono noa. Otirā ka hāpai ake tērā i ngā uara o te marau ā-kura.
- Te akoranga e tika ana kia akona.
- Ngā tūāhuatanga o ngā marautanga ā-kura whai kounga.
- Te hononga o ngā ako e hangai i te marau whanui
arā:
- He māmā te tareka atu me te whakamahi,
- He hāngai hoki mō te take i hangaia ai arā, ko ngā ara mātauranga kaupapa Māori.
He pou tarāwaho ā-ariā Te Tamaiti Hei Raukura e whakamahia ana e mātou hei ārahi i te whakahoahoatanga anō o Te Marautanga o Aotearoa. Kua whakawhanaketia ki tā te tirohanga Māori ki te ao, e whakaata ana i ngā uara me ngā hiahia o ngā whānau mō ā rātou tamariki hei Māori, hei tāngata hoki o te ao tūroa nei. Ka tutuki tēnei mā te whakaritenga o te tamaiti hei aronga pū o te ako, me te āhukahuka anō hoki i tō rātou tūnga hei mokopuna, hei tūpuna hoki mō te āpōpō. E ai ki te MAG 2019, “Kia mārama ki te mātauranga kaupapa Māori, me mārama ko te tamaiti te kaihāpai o ngā tūmanako, o ngā moemoeā i waenga i ngā whakatipuranga o mua, o tua anō hoki. Kua mau i te kīanga ‘Te Tamaiti Hei Raukura” te ngako o tēnei whakaaro”.
E whā ngā pou mātuatua kei te pou tarāwaho, me te whāinga kia mārama, kia māmā, kia whakaataria hoki ngā āhuatanga e haere ana i roto i te mātauranga Māori, kaupapa Māori hoki, e whakahirahira ana i ngā āhuatanga e ngākaunuitia ana e mātou i runga i tō mātou whakapono he tino mea nui whakaharahara kia ākona ēnei e ā mātou ākona.
Ko ngā pou e whā ēnei:
- He uri whakaheke te tamaiti - Ko ngā whakaakoranga tuku iho mai i roto i ngā reanga, e tautoko ai te mārama a te ākonga Māori ki tona tuakiri.
- He tangata te tamaiti – he whakatairanga, he whakawhānui i te pitomata ā-pāpori, ā-ngākau, ā-hirikapo hoki o te ākonga.
- He puna kōrero te tamaiti – ko te ākonga hei kaikōrero reo Māori, hei kaiwhakawhitiwhiti kōrero, hei kaihonohono, hei kaiaromātai whakaaro anō hoki.
- He ākonga te tamaiti – ka noho te ākonga hei puna kōrero hei puna waihanga o te ao e noho nei ia.
I tēnei wā e tukuna ana tēnei pou tarāwaho ki ngā kura huri noa i Aotearoa kia whakamātauria tōna whai hua, te āhua hoki o tōna tautoko i ngā marau ā-kura. Ka whakamahi hoki mātou i ngā akoranga mai i tēnei ki te tautuhi i ngā tautoko ka hiahiatia i te whakatinanatanga.
Hononga ki te ataata Te Tamaiti Hei Raukura | Kauwhata Reo
Te Pepa Tūnga Te Tamaiti Hei Raukura
- Tirohia te whārangi 20 mō te whakamāramatanga o ngā pou e whā.
Te Arotakenga Tuhinga o Te Tamaiti Hei Raukura
- Tirohia te whārangi 11 mō te Rōpū Kauneke Marautanga, Tohutohu Whakatutukitanga ā-Minita.
- Tirohia te whārangi 13 kia whai mōhiohio e pā ana ki te tikanga whakaako ko te ākonga te aronga pū.
- Tirohia te whārangi 14 kia whai mōhiohio mō ngā tū momo kōkiri ko te ākonga te aronga pū i te whakawhanaketanga marautanga.
- Tirohia te whārangi 15 kia whai mōhiohio mō te honohono ki Te Whāriki.
I te matapakitanga o ngā rerekētanga ki te marautanga i runga i te ārahitanga o Te Tamaiti Hei Raukura me te tikanga o ēnei ki tō kura me ō kaiako, whakaarohia ngā pātai i raro nei, whakawhanaketia rānei ō ake pātai hei tūhura i Te Tamaiti Hei Raukura:
- He aha ngā āhuatanga ka kite koe e whakaata mai ana i tō ake kura?
- He aha atu anō hei mahi māu ki te pāhekoheko i ngā āhuatanga o ngā pou e whā ki roto ki ō whakaakoranga, ō kaupapa ako hoki?
- He pēhea te whakaataranga o ō kaupapa ako atu, ako mai i te mātauranga me ngā huanga i ia o ngā pou e whā?
- He pēhea koe e tuitui i ngā āhuatanga o ngā pou e whā ki roto ki ō kaupapa whakaako, ako hoki?
- He āhuatanga ako atu, ako mai hoki kāore i whakapuakina i roto i ngā pou e whā?
- He aha ngā rerekētanga, mehemea he rerekētanga, ka mate koe ki te mahi?
- He aha te momo tautoko ka hiahiatia e koe kia whakamanahia ai ēnei rerekētanga?
- Ngā ataata hei tautoko wānanga.
Mō ētahi atu mōhiohio me haere ki tā mātou whārangi Te Whakahou i Te Marautanga o Aotearoa | Kauwhata Reo