Kati

Ngohe taunaki i te taupānga

Ngohe taunaki i te taupānga

Ngohe taunaki i te taupānga

Te Wāhanga

o TmoA

Te Whenu

Whāinga Paetae

Kawenga mā te kaiako

Tūmahi mā ngā ākonga

Pūtaiao

 

Hononga:

Te Reo:

(ā-waha)

Hauora

Hangarau

 

 

Ō Ahupūngao

 

Te Tōpana me te Nekenga

 

Ka tūhura kia mārama haere ki te tōpana, te tere, te wā, te ānga,

te pūngao neke me te pūngao moe, me te pūmau o te pūngao e hāngai ana

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Te Waka Hourua

 

Ngohe: Mātakitakina ngā pakipūmeka e toru o Hekenukumai Busby me te rerenga mai o Kupe mā ngā kāhui whetū ki Aotearoa. Mutunga kē mai nei o te tino mīharo rawa atu. He matapihi ki te haerenga mai o Nukutawhiti ki Hokianga. Pāwhiri te hononga o raro iho nei…

 

Kupe – Voyaging by the Stars

 

Whakaritea ētehi pātai hei whakautu mā ngā ākonga, whiriwhiria ētehi kaupapa hei āta matapakihia mā koutou. Anei ētahi tauira pātai hei māhirahira mā ngā ākonga.

Kāri Pātai

Mahi ā-rōpū

 

Tū Mahi: Āta whakarongo, āta titiro, āta matapakihia, whakautua ngā pātai

Whāinga: Ka mārama haere ki…

Ngā tikanga taki karakia ki rō ngahere, ngā tikanga mō te tope rākau me te tārai waka, te whakatere waka, te pānui i ngā whetū me te moana, ngā hononga i waenga i ngā moutere o Poronēhia, ngā mōteatea, te tāmoko, te whakapono, te mahi tahi,

 

Pāngarau

 

 

Hononga:

Te Reo:

(ā-waha)

Pūtaiao

Tikanga ā-iwi

Hauora

Te Wāhi me te Ahunga

 

Ka whakaatu, ka whakamārama, ka whakamahi i te wāhi noho (taunga) o tētahi mea, me te ahunga:

• ngā tōpito;

• ngā koki o te kāpehu;

• ngā āhuatanga o te taiao;

• te tukutuku (takirua

raupapa);

• te mahere.

 

 

Kāpehu Whetū

 

 

Ngohe: Kia maharatia ētehi wāhanga o te kāpehu whetū pērā i ngā kaiurungi o ngā waka hourua.

Rauemi: Kāpehu Whetū

 

Tohutohu: Whai i ngā tohutohu i te hononga o runga ake nei

 

Mahi takitahi

 

Tū mahi: Whakamaharatia kia 28 ngā whetū ā, ka mahuta ake, ka tau iho rā hoki ngā whetū mai i tēwhea whare o te kāpehu whetū.

Akoranga: Ko te pūkenga nui o te kaiurungi, ko tōna pūmahara kia mōhio ai e ahu ana ki whea

Tikanga ā-Iwi

 

Hononga:

Te Reo:

(ā-waha)

Pūtaiao

Hauora

Te Wāhi me te Taiao

 

Ka whakamārama i ngā take e neke

haere ai te tangata ki wāhi kē, me ngā putanga iho o ēnei nekehanga ki te tangata me te wāhi.

Karakia / Mōteatea / Whakataukī

 

Hei whakaū i ngā kōrero tuku iho mō te haerenga mai o Nukutawhiti ki Hokianga, kimihia, rangahaua, whakaakona he karakia, he mōteatea me tētehi whakataukī ā-iwi rerekē. Māu rānei e tito i ētehi.

 

Hei tauira:

Karakia

Mōteatea

Whakataukī: ‘Ko te tai i whakakīa e Marutawhiti’

 

 

Mahi ā-rōpū:

 

Whāinga: Akona he karakia, he mōteatea, he whakataukī e hāngai pū ana ki te haerenga mai o Nukutawhiti ki Hokianga hei whakaū i ngā kōrero.

 

Hangarau

 

Hononga:

Tikanga ā-iwi

Pūtaiao

Ngā Mahi Toi

Te Whakaharatau Hangarau

 

Ka whakamātau, ka aromātai i te hoahoa. Ka kōwhiritia tētahi huarahi kia tika rawa.

 

Ka whakamahia he mahere, ka whakamātauria kia kitea:

• te whanaketanga;

• te tōtika o te mahi

Waka

 

Ngohe: Hanga Waka

 

Rauemi:

Kōhiwi x 2

Toati x 3

Maihi x2

Kaupapa x 1

Whare x1

Pepa x1

Kāpia x1

Kutikuti x 1

 

Tauira: Me pēhea te hanga waka

 

 

Mahi takitahi

 

Tū mahi: Hangaia mai he waka e mānu pai ai ki runga i te wai.

 

Tauira: Me pēhea te hanga waka

 

Whāinga: Ka whakawhanake pūkenga whakamātau me te aromātai i te hoahoa kia tōtika te mahi